فارکس شرعی

سلام خسته نباشید آیا خرید فروش ارز از طریق اینترنت (فارکس) حلال است؟.
فارکس شرعی
دوستان عزیز، وااسلاماه نیازمند مساعدت مالی شماست در فرصت رمضان با حمایت مالی از وااسلاماه از آئین شریعت محمدی حمایت کنید و در پاداش فعالیت هایش سهیم شوید، سایت محبوب وااسلاماه بهترین صدقه جاریه برای شماست. کمکهای خود را به راحتی از طریق لینک زیر واریز بفرمایید اجرکم عندالله. https://vaislamah.com/donate -->
- 185 حدیث با ترجمه در موضوعات مختلف از پیامبر(علیه السلام)سماع موتی (شنیدن صدا توسط مردگان) در ترازوی قرآن و سنتنشانه های رستگاران در پرتوی قرآن و سنتملت افغانستان بعد از 20 سال مبارزه، اکنون به «آزادی» و «عزت» رسیددیدگاه اسلام در خصوص قضاوت یا قاضی شدن زنانهفت مسئله مهم در باره قبرتحریم مقامات چین به دلیل نقض حقوق اویغورها از سوی کشورهای غربیگزارش هایی جدید از درد و رنج تحمیلی علیه مسلمانان چیناحکام مربوط به بانوان در امور زناشويی و تقويت آنآشنایی با ارث و احکام آن در مذهب اهل سنتگزارش هایی از شکنجه جنسی و جسمی زنان مسلمان در چینخلیفه دوم عمربن خطاب رض در کلام شاعران نامدار ایرانکشتن فعالان سیاسی و مدنی از لحاظ شرعی، عقلی وعرفی جنایت استداستان ام سلمه وهمسرش از پیشگامان دیار ایمانکرامت انسان؛ حکم تشبیه انسان به حیواناتبرخی از عقاید امام ابوحنیفه رحمه اللهتکلیف زنان مجرد و زنان شوهر جهنمی در بهشتعلمای بنگلادش: جنگ جاری افغانستان برخلاف نصوص شرعی استرئیس اتحادیه علمای اسلام: جنگ کنونی افغانستان جواز شرعی نداردآموزش تصویری نماز و وضو برای کودکانخواص و اثرات گوجه فرنگی برای زیبایی پوست صورتنیت و جایگاه شرعی آن در صحت اعمال
- آیا زن و شوهر می توانند در مقابل یکدیگر لخت شوند؟
- جماع کردن با همسر از راه عقب با ذکر دلایل از قرآن و سنت
- روش غسل کردن نزد اهل سنت چگونه است توضیح دهید؟
- آیا می توان در هنگام لکه بینی با همسر نزدیکی کرد؟
- آموزش روش غسل بعد از عادت ماهانه
- حکم نماز خواندن در هنگام لکه بینی ایام بارداری
- آیا زوجین می توانند آلت یکدیگر را در دهن بگیرند؟
- آیا تماس جنسی بدون دخول زنا محسوب میشود؟
- اگر مردی از شیر همسرش بنوشد چه حکمی دارد؟
- احکام زدن موهای بدن برای مردان و زنان
- علائم فرد جادو شده و درمان آن
- علائم همجنسگرایی در دختران
آیا خرید فروش ارز ازطریق اینترنت (فارکس) عمل صحیح است؟
سلام خسته نباشید آیا خرید فروش ارز از طریق اینترنت (فارکس) حلال است؟.
پاسخ :
فارکس، یک بازار مجازی است که مبادلات و معاملات در آن از طریق اینترنت صورت می گیرد. خرید و فروش ارز مانند خرید و فروش طلا و نقره است فروش اینها باید نقد باشد بصورت نسیه و قرض نباشد، باید در همان مجلس طلا را از فروشنده اخذ کرد، و یا مشتری باید در هنگام اخذ طلا، در همان مجلس پول آنرا بپردازد . پول رایج کشورها حکم طلا را دارد، لذا این حکم در مورد مبادله ارز رایج دو کشور نیز چنین است، هرچند که از لحاظ ارزش برابر نباشند پس اگر ارز را در همان مجلس دست به دست مبادله کردند جایز است. در غیر این صورت ربا محسوب می گردد و معامله حرام است.
یادآوری می شود هیچ عملی در ذات خودش حرام نیست مگر اینکه با امور حرامی ملوث گردد بطورمثال : خوردن هیچ چیزی حرام نیست مگر اینکه مال حرامی باشد مانند گوشت خوک، مقاربت حرام نیست مگر اینکه با غیر همسر باشد، معاملات اینترنتی هم در ذات خودش بدون مشکل است.
پرسش و پاسخ اسلامی
حکم شرعی معامله فارکس چست؟ ایا فارکس حرام است؟
آیا معامله ارزها در بازار ارز فارکس روی اینترنت جایز است؟نظر شما در مورد مسئله تبییت(درخواست بهره بدون استفاده در معامله در همان روز) چیست؟نظر شما در مورد فرایند بدست آوردن سود را به یک یا دو روز بعد از پایان معامله به تاخیر میاندازد،چیست؟
معاملات فارکس شرعی ارزی در صورتی جایز است که دست به دست ، و معامله خالی از شرایطی باشد که تعیین ربا در آن باشد، مانند تعیین بهره برای دیرکرد در معامله،بهره های که از سرمایه گذار در خواست میکند اگر همانروز تصمیمی در مورد همان معامله نگیرد.
در مورد هزینه دیر کرد در معامله و تجارت حداقل نساب(مارجین) در این مورد شورای فقه اسلامی آن را چنین مورد بحث قرارمیدهد:
الحمدلله و صلی الله علی خاتم الانبیا فارکس شرعی ،محمد و علی آله و صحبه و سلم، اما بعد:
شورای فقه اسلامی هیئت مسلمانان جهان،در هجدهمین جلسه خود که در مکه المکرمه از تاریخ 8 تا 12 آپریل 2006 برگذار شد، مسئله تجارت در حد اقل نساب را مورد بررسی قرار داد، به این معنی که مشتری مقدار جزئی ارزش رابرای آنچه که میخواهد بخرد میپردازد، که به آن مارجین گفته میشود، و کارگزار( بانک یا طرف دیگر) بقیه پول را به صورت وام میپردازد، به شرطی که آن خرید به نام آن کارگزار به عنوان وثیقه پولی که قرض گرفته شده است باقی بماند.
بعد از شنیدن تحقیق هایی که ارائه شده بود و نیز بحثهایی که در این مورد صورت گرفت، نظر شورا براین است که معامله شامل موارد زیر است:
1: معامله خرید و فروش به هدف سود، و این معامله معمولا در ارزهای اصلی یا اوراق مالی(سهام یا اوراق بهادار) یا انواع دیگر از محصولات ، و نیز در مورد خرید و فروش ،
معاملات سلف و شاخصهای بازارهای اصلی انجام میگیرد.
2: وام، که به پولی اطلاق میگردد که توسط شرکت کارگزار اگر بانک باشد مستقیما به مشتری داده میشود و اگر بانک نباشد توسط کارگزار بانک نباشد بوسیله طرف سوم به مشتری داده میشود.
3:ربا، که در قراردادها به شکل هزینه ها برای تاخیر در معاملات اتفاق می افتند.این بهره ای است که از خریدار کسر میشود در صورتی که او در همان روز تصمیمی اتخاذ نکند، یا شاید درصدی از وام یا مقدار تعیین شده باشد.
4:کمیسیون، پولی است که کارگذار در نتیجه معامله سرمایه گزار(مشتری) از طریق وی از او دریافت میکند، و مقدار درصدی است که بر میزان ارزش خرید یا فروش توافق شده است.
5: وثیقه، تعهدی است که توسط مشتری به امضاء رسیده است که بر اساس آن فروشنده موافق است که قرارداد را به عنوان یک وثیقه برای وام نزد کارگزار نگهدارد، به او این حق را میدهد که درصورتی که ضرر مشتری به در صد مشخصی از مارجین (حد نساب) رسید کارگزار بتواند این قراردادها را بفروشد و وام خود را بردارد،مگر اینکه مشتری گرو خود را طوری افزایش دهد که افت قیمت محصول را جبران کند.
کمیته بر این باور است که این معامله بر اساس شریعت به دلایل زیر جایز نیست:
اول اینکه: این معامله در برگیرنده ربای آشکار است، که از طریق افزایش مقدار وام که به آن" هزینه پرداختی برای تاخیر در معامله" نامیده میشود.این نوعی از ربای حرام است.الله می فرمایند(تفسیر معنی):
"اي كساني كه ايمان آوردهايد ! از ( عذاب و عقاب ) خدا بپرهيزيد و آنچه از ( مطالبات ) ربا ( در پيش مردم ) باقي مانده است فروگذاريد ، اگر مؤمن هستيد .
پس اگر چنين نكرديد ، بدانيد كه به جنگ با خدا و پيغمبرش برخاستهايد ، و اگر توبه كرديد ( و از رباخواري دست كشيديد و اوامر دين را گردن نهاديد )اصل سرمایه هایتان از آن شماست،نه ستم میکنید و نه ستم میبینید." البقره 278-279/2
دوما: کارگزار چنین مقرر میدارد کهمشتری بایستی حتما از طریق وی معامله کند، که به که هر دوی قرض دادن برای چیزی در عوض و پرداخت کمیسیون می انجامد، که به ترکیب قرض دادن و فروش همرمان می انجامد، که در شریعت حرام است زیرا پیامبر(صلی الله و علیه وسلم) فرمودند:" دادن قرض و فروختن بطور فارکس شرعی همزمان جایز نیست. "این حدیث توسط ابو داوود(384/3) و الترمذی(526/3) روایت شده است، که فرمودند این یک حدیث صحیح حسن میباشد.در این مورد او از قرض خود بهره برده است، و فقها به طور اتفاق بر این امر توافق دارند که هر قرضی که سودی به همراه داشته باشد ،ربای حرام است.
سوما: معاملاتی که دراین شیوه در بازارهای جهانی انجام میگرند معمولا در برگیرنده بسیاری از قراردادها یی هستند که با توجه به شریعت حرام هستند، مانند:
1: معاملات اوراق بهادار، که تحت عنوان ربا انجام میگیرد که حرام میباشد.این مورد در قطعنامه شورای فقه اسلامی در جده، شماره شصت جلسه ششم عنوان شد.
2: معاملات نامشخص در سهام شرکتها. جلسه چهارم شورای فقه اسلامی جهان اسلام در چهاردهمین جلسه خود در 1415 هجری قمری اعلام کرد که سرمایه گذاری در سهام شرکتهایی که اهداف اصلی آنها حرام است یا بعضی از معاملات آنها ربا در آن موجود است حرام میباشد.
فروش ارزها معمولا بدون تبادل دست به دست انجام میگیرند که با توجه به شریعت جایز است.
4: معاملات فرصتها و معاملات آتی. قطعنامه شورای قفه اسلامی در جده شماره 63 در ششمین جلسه خود اعلام کرد که فرصتها با توجه به شریعت جایز نیستند.زیرا که هدف معاملات در این قراردادها پول یا هدف یا تعهد مالی نیست که بتوان آنها را مبادله کرد.برای قراردادهای آینده و معاملات در شاخصها نیز به همین منوال است.
5: در بعضی از موارد کارگزار چیزی را میفروشد که در تصاحب وی نیست، و فروش چیزی که در تصاحب شخص نباشد فارکس شرعی فارکس شرعی در شریعت حرام است.
چهارم: این معامله شامی ضرر و زیان اقتصادی به طرفهای درگیر میباشد، علی الخصوص مشتری( سرمایه گزار)، و اقتصاد جامعه در کل، به این دلیل که بر اساس قرض به منظور افزایش و ریسک کردن است . چنین مواردی معمولا شامل تغلب، گمراهی مردم، شایعه، احتکار، تورم مصنوعی قیمتها و نوسانات سریع و پر قدرت قیمتها میباشد که به منظور ثروتمند شدن یک شبه و به دست آوردن اندوخته های دیگران از راههای غیر قانونی است. بدین ترتیب این امر حکم خوردن مال و ثروت مردم به شیوه نامشروع را دارد، علاوه بر این ثروت و دارایی موجود در جامعه را از فعالیت واقعی و مثمر به طرف این گونه ریسکهایی که هیچ نفع اقتصادی ندارد منحرف میکند، و نیز این امر ممکن است که منجر به تلاطم اقتصادی وخیمی شود که برای جامعه ضرر و زیان جبران ناپذیری به دنبال می آورد.
شورا تو صیه میکند که موسسات مالی راههایی را دنبال کنند که طبق شریعت باشد و در آن هیچ ربا یا امثال آن نباشد، و تاثیرات منفی اقتصادی بر مشتریان خود یا اقتصاد در کل را نداشته باشد، مانند همکاری شرعی و امثال آن. والله قوی
و صلی الله علی محمد و علی آله و صحبه و سلم.پایان نقل قول مجلات ال مجمع الفقه اسلامی، موضوع شماره 22 ص 229
حکم شرعی فارکس چیست؟
بازار فارکس بازاری است که در آن ارزهای مختلف (ریال، دلار، یورو، پوند، ین، دینار و. ) معامله می شوند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از تحلیل بازار؛ آیا بازار فارکس، که در فارکس شرعی آن معاملات ارز و طلا م موارد مشابه انجام میشود، از لحاظ شرعی جایز هست؟ بازار فارکس بازاری است که در آن ارزهای مختلف (ریال، دلار، یورو، پوند، ین، دینار و. و. ) معامله می شوند. در این بازار یک ارز را توسط ارز دیگری معامله می کنند و کسی که قصد معامله دارد اگر احساس کند که ارزش ارزی در حال افزایش است آن ارز را خریداری می کند و هنگامیکه ارزش آن افزایش یافت به فروش آن می پردازد. و یا ارز گران را فروخته و پس از ارزان شدن مجدداً خریداری می کند و از این راه سود می برد.
چنین معامله ای از قدیم الایام در بین مردم مرسوم بوده که افراد صاحب سرمایه یا خود به چنین معامله ای اقدام می کردند و یا شخص دیگری را به عنوان وکیل یا عامل خود قرار می دادند و از او می خواستند در مقابل حق العمل معین (اجرت) یا مجاناً چنین معامله ای را برای آنان انجام دهند و سود و زیان از آن صاحب سرمایه است.
چنین معامله از نظر شرعی هیچ اشکالی ندارد زیرا تمام شرایط معامله را دارد و در ضمن آن هم هیچ شرطی که مخالف شرع باشد نشده است. بنا براین شرعاً جایز است.
اما آنچه امروزه به عنوان"بازار فارکس در اینترنت مطرح است دارای اشکالاتی است که موجب حرمت و عدم جواز این نوع معاملات شده است. بعضی از این اشکالات عبارتند از:
۱.بسیاری از کسانی که خود را در محیط اینترنت به عنوان کارگزار بازار فارکس معرفی می کنند و پایگاه یا وبلاگی به این نام برای خود ایجاد کرده اند دارای هویت مشخصی نیستند و هدف آنها از این کار صرفاً کلاه برداری است و با این شیوه به تطمیع مردم پرداخته و سرمایه آنان را غارت کرده و چون محل معلومی ندارند، مال باخته هیچ راهی برای استیفاء حق خود نخواهد داشت و همه سرمایه خود را از دست خواهد داد.
۲. بخش دیگری از کسانی که خود را در محیط اینترنت به عنوان کارگزار بازار فارکس معرفی می کنند اگر چه دارای هویت مشخصی هم باشند و در پایگاه اینترنتی معاملات سفارش شده توسط صاحب سرمایه را روز به روز در صفحه مخصوص او نمایش می دهند و او نیز به گمان این که این گزارش واقعی است به آنان اطمینان می کند اما در حقیقت این یک نمایش صوری بیش نبوده و واقعیت ندارد زیرا آنان اموال سرمایه گزار را جای دیگری مثل قاچاق و. سرمایه گذاری کرده اند. این قسم از معاملات فارکس قطعا شرعی نیست زیرا جدای از اشکالات دیگر به شرط سرمایه گذار که صاحب مال است و شرط کرده که سرمایه اش در خرید و فروش ارز به کار گرفته شود عمل نشده است.
۳. بخش دیگری از کسانی که خود را در محیط اینترنت به عنوان کارگزار بازار فارکس معرفی می کنند اگر چه دارای هویت مشخصی هم باشند و حقیقتاً هم معامله ارز انجام می دهند اما در ضمن قرار داد خود فارکس شرعی با صاحبان سرمایه شرط هایی مطرح می کنند که آن شرط ها خلاف شرع است (مثل اینکه شرط می کنند در زمانهایی که معامله ای در کار نیست این سرمایه را به صورت ربوی به بانک یا مؤسسه ای قرض داده و سود دریافت کنند) و موجب بطلان قرار داد می فارکس شرعی شود زیرا در ضمن آن شرط حرام شده است. بنا براین کار کردن با چنین بازاری نیز حرام است.
جمع بندی:
بنا بر این معاملات فارکسی که امروزه از طریق اینترنت انجام گیرد اگر تمام شرایط معامله در آن رعایت شود یعنی هم هویت کارگزار احراز شود و هم اطمینان حاصل شود که کارگزار مطابق خواست صاحب سرمایه معاملات را مترتب میکند و از جهت قوانین کشوری نیز مقررات ورود و خروج سرمایه رعایت شود و قراردادهای جانبی نیز مشروع باشد، شرعاً جایز است. [۱]
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[۲]
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی) :
مبادله ارزی با ارز دیگر که همجنس هم نیستند چنانچه منع قانونی در میان نباشد اشکال ندارد و سود حاصله نیز حلال است ولی اعتبار دادن کارگزاران به سرمایه معاملهگر اگر به عنوان قرض دادن به معاملهگر باشد که قهراً همراه با دریافت سود است، در این صورت چنین معاملهای از طرف کارگزار برای معاملهگر صورت شرعی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی) :
حضرت آیت الله اجازه ورود در چنین معاملاتی را نمیدهند.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی) :
از آنجایی که معامله در بازار مذکور صوری است و لذا معاملات واقعه در آن صحیح نمیباشد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی) :
با توجّه به اینکه فارکس شرایط شرعیّه معاملات را ندارد جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی) :
بازار فارکس و معاملات آن صورت شرعی ندارد.
[۱]. گفتکوی تلفنی با حجةالاسلام سید عباس موسویان کارشناس بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
[۲]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنهای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی و نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.